بیماریها و وضعیتهای رایجی که پوست سر را تحت تأثیر قرار میدهند هم شامل موارد زیر میشوند:
1_ شوره سر
2_بیماری مروارید
3_خارش پوست سر
4_شپش
5_جرب یا گال
6_پسوزیاریس
7_درماتیت سبورئیک
8_پدیدۀ مینیاتوری شدن
9_تلوژن افلوویوم
10_موخوره
11_ریزش مو سکه ای
12_خشکی مو
13_ پدیده مینیاتوری شدن
شوره سر
وجود پوستههای کوچک سفید نشانه دچارشدن به شوره است. شوره سر به سادگی تجمعی از ریزش پوست مرده
است. امکان دارد که چنین وضعیتی در نتیجه ابتال به قارچ پوستی هم رخ بدهد. شوره واگیردار و خطرناک نیست
اما میتواند ایجاد خارش کند و آزاردهنده باشد..
هیچ درمان خاصی برای این مورد از بیماریهای شایع مو و پوست سر وجود ندارد، اما با شستن بیشتر موهایتان با
شامپوی دارویی، کنترلش نسبتا آسان میشود.
بیماری مروارید
افت شدید کیفیت فولیکولهای مو باعث شکلگیری بیماری مروارید میشود. این افت در نتیجه التهاب و
متورمشدن پوست سر رخ میدهد و موهایی که در چنین بخشی از پوست سر میرویند، بسیار ضعیف و شکننده هستند. بخشهای متورم پوست سر دچار ریزش مو میشوند و این نواحی شبیه مروارید سفید روی سر نمود پیدا می کنند.
خارش پوست سر
طیف وسیعی از علل برای خارش پوست سر وجود دارد. شوره سر و یک بیماری التهابی پوستی به نام درماتیت
سبورئیک (dermatitis seborrheic (شایعترین علل خارش پوست سر هستند. درماتیت سبورئیک
میتواند نتیجه استرس، تغییرات فصلی، نوسانات هورمونی یا رشد بیش از حد مخمر روی پوست باشد.
شپش سر
یکی از مهمترین نشانه های این نوع از بیماریهای پوست سر خارش زیاد میباشد. اگر شما شک دارید که دچار
شپش شدهاید و یا نشدهاید، باید به فردی بگویید که به خوبی پوست سر شما را از نزدیک نگاه کند. شپش یک
حشره بسیار کوچک است که در بین موهای شما قرار میگیرد و فرد دیگر میتواند آن را پیدا کند.
جرب یا گال
ای نوع از بیماریهای پوست سراز جمله بیماریهای عفونی به شمار میرود که خارش پوست را هم به همراه دارد. گل یک بیماری عفونی میباشد که به وسیله حشره بسیار کوچک در سر به وجود میآید. ماده اصلی که این حشره تولید میکند مایت میباشد و این ماده زمانی که به درون پوست سر نفوذ کند، بیماری شدت بیشتری پیدا میکند.
خارش سر در این بیماری به قدری زیاد است که برخی از افراد را کل شب بیدار نگه میدارد. این بیماری از جمله بیماریهای پوست سربه شمار میرود که شما باید برای تشخیص آن به پزشکی که تخصص بسیاری در این زمینه دارد مراجعه کنید. درمان هایی هم که برای این بیماری تجویز میشود، تنها باید به وسیله پزشک باشد، در واقع شما هیچ نسخه درمانی را نباید برای این بیماری خودتان تجویز کنید و تنها باید با پزشک مشورت کنید..
برای درمان این نوع از بیماریهای پوست سر میتوانید به برخی از داروخانههایی که در سطح شهر قرار دارند مراجعه کنید، تا یکی از داروهای مناسبی را برای شپش سر به شما معرفی کنند. اگر شما خودتان نتوانستید
شپش سر را از بین ببرید باید به پزشکی که در این زمینه تخصص کافی دارد مراجعه کنید تا شپش سر شما را درمان کنید.
علت اصلی این نوع از بیماریهای پوست سربیشتر به بهداشت افراد بستگی دارد و اگر بهداشت آنها رعایت نشود، امکان دارد به این بیماری دچار شوند.
پسوزیاریس:
لکه های قرمز پوسته پوسته شدن خشک شدن کف سر
درماتیت سبورئیک
علل درماتیت سبورئیک: متخصصان نمی دانند دقیقاً چه چیزی باعث درماتیت سبورئیک می شود. به نظر می رسد ترکیبی از موارد در ایجاد آن موثرند ، از جمله:
1-ژن ها
2-فشار و استرس
3-هوای سرد و خشک
4-پاسخ سیستم ایمنی بدن
5-برخی از شرایط پزشکی و داروها
6-مخمری که معمولاً بدون ایجاد مشکل روی پوست شما زندگی می کند
عوامل خطر درماتیت سبورئیک:
نوزادان و بزرگسالان ۳۰ تا ۶۰ ساله بیشتر به درماتیت سبورئیک مبتلا می شوند. این بیماری در مردان بیشتر از زنان و در افرادی که پوست چربی دارندبیشتر رخ میدهد.شرایط زیر می تواند میزان ابتلا بزرگسالان را افزایش دهد:
1-آکنه 2-صرع 3-ایدز 4-افسردگی 5-آکنه روزاسه 6-پسوریازیس 7-اعتیاد به الکل 8-اختلالات اشتها
9-بیماری پارکینسون 10-حمله قلبی یا بهبود سکته مغزی 11-چاقی 12-مراقبت کم از پوست13-استرس
14-فاکتورهای محیط زیستی مانند آلودگی 15-مشاهده دیگر مشکلات پوستی نظیر آکنه
16-استفاده از برخی محصولات مراقبت از پوست به ویژه محصولاتی که حاوی الکل هستند
17-برخی بیماری های نظیر HIV و پارکینسون 18-داروهای نظیر پسورالن، اینترفرون و لیتیوم
19-تغییرات هورمونی
دلایل بروز درماتیت سبورئیک:
دلیل اصلی ابتلا به این بیماری هنوز شناخته شده نیست، اما به گفته پزشکان دو عامل اصلی در ابتلا به این بیماری نقش دارند.
عامل اول
تولید بیش از اندازه چربی روی پوست است. مقدار بیش از حد چربی می تواند پوست را تحریک کند و سبب قرمز شدن و چرب شدن پوست شود.
عامل دوم
عاملی به نام مالاسزیا (Malassezia) است که نوعی مخمر است و به صورت طبیعی در چربی پوست وجود دارد. این مخمر گاهی اوقات می تواند به صورت غیر عادی تکثیر شده و منجر به واکنش التهابی در پوست و ترشح بیش از حد معمول چربی شود. در این حالت تولید زیاد چربی منجر به درماتیت سبورئیک خواهد شد.
درماتیت سبورئیک یک بیماری پوستی است که درمان آن نیاز به زمان دارد. اما پیگیری روند درمان با یک پزشک متخصص، مراقبت روزانه از پوست و تشخیص و حذف محرک ها می تواند در کنترل بیماری بسیار موثر باشد.
درماتیت سبورئیک کف سر:
این بیماری معمولا در کف سر و خط رویش مو با علائمی نظیر شوره خفیف تا پوسته های ضخیم و متراکمی از پوست خشک شده مشاهده می شود.
یکی از علایم رایج این بیماری، شوره سر است و می تواند به شکل پوسته پوسته شدن ( جدا شدن پوست های مرده) در کف سر مشاهده شود که بین موها و روی لباس های تیره قابل تشخیص خواهد بود.
علائم درماتیت سبورئیک
نوزادان ۳ ماهه و کمتر معمولاً کلاه گهواره می گیرند: پوسته های زرد یا قهوه ای پوستی روی پوست سر آنها. معمولاً قبل از یک سالگی از بین می رود ، اگرچه با رسیدن به بلوغ ممکن است دوباره برگردد.والدین ممکن است درماتیت سبورئیک را با بثورات پوشک اشتباه بگیرند.
بزرگسالان ممکن است دچار درماتیت سبورئیک در صورت ، به ویژه در اطراف بینی ، ابرو ، پلک یا پشت گوش خود شوند. همچنین می تواند در سایر قسمت های بدن شما ظاهر شود:
روی باسن-اطراف ناف-در کشاله ران-زیر سینه ها-در قسمت وسط سینه-در چین های پوستی زیر بازوها و پاهایتان-بروز عفونت ثانویه در صورت درمان نشدن!
اگر شخص به درماتیت سبورئیک شدیدتری مبتلا شده باشد ممکن است پلاک های اریتماتوز (Erythematous plaques) را نیز در کف سر و خط رویش موی خود مشاهده کند که لکه های برجسته و جامدی از پوست ضخیم شده می باشند. در صورت که این بیماری درمان نشود، این پلاک ها ضخیم تر شده، سپس زرد رنگ و چرب می شوند و عفونت ثانویه ایجاد می کند.
علائم درماتیت سبورئیک در نوزادان
در بخش هایی از سر نوزادان پوسته های سخت یا چرب ایجاد می شود که به آن کلاهک گهواره (crib cap) گفته می شود، این بیماری در اولین هفته های بعد از تولد ظاهر می شود و به تدریج علائم این بیماری در طول چندین هفته یا چندین ماه از بین می رود.
این بیماری در نوزادان می تواند به دلیل تغییرات هورمونی که در بدن مادر در اوایل دوران بارداری رخ می دهد ایجاد شود. بدین صورت که نوسان هورمونی غدد چربی بدن نوزاد را تحریک می کند و منجر به تولید چربی بیشتر در پوست آن ها شده و باعث تحریک پوست می شود.
درمان خانگی درماتیت سبورئیک
پزشک شما ممکن است به شما پیشنهاد دهد که قبل استفاده از درمان های پزشکی، درمان های خانگی را امتحان کنید. مثلا معمولا شامپوهای ضد شوره برای درمان درماتیت سبورئیک کف سر توصیه می شود. برای رسیدن به نتیجه مطلوب بهتر است که هر روز از این شامپو استفاده کنید.
- استفاده از کرم های ضد خارش و ضد قارچ
- استفاده از صابون و مواد شوینده ضد حساسیت
- به طور کامل شامپو و صابون را بعد استفاده از روی پوست خود بشوید
- اصلاح کامل ریش و سبیل
- پوشیدن لباس خانگی نخی گشاد برای جلوگیری از تحریک پوست
- درمان بیماریدرماتیت سبورئیک
اگر علائم بیماری با درمان های خانگی بهبود پیدا نکرد، پزشک شما بنا به تشخیص ممکن است روشهای درمانی زیر را پیشنهاد دهد:
شامپو ها و پمادها
شامپو ها و پمادهای مناسب درماتیت سبورئیک محتوی هیدروکورتیزون، فلوسینولون و دسوناید. این داروها را می توان به صورت مستقیم نیز در ناحیه مورد نظر استفاده کنید. درحالیکه این داروها برای درمان این عارضه پوستی بسیار موثر هستند ولی می توانند در صورت مصرف طولانی مدت، اثرات جانبی نیز داشته باشند.
داروهای ضد قارچ
در بعضی موارد، ممکن است داروهای ضد قارچ تجویز شود، اما این داروها به دلیل عوارض جانبی مانند واکنش های آلرژیک و مشکلات کبدی معمولا توصیه نمی شود.
مترونیدازول
مترونیدازول نوعی دیگری از درمان است که با مبارزه با باکتری ها علایم بهبود پیدا می کند. به دو صورت کرم و ژل موجود است. همچنین این دارو باید تا بهبود بیماری می توان یک یا دو بار در روز استفاده کرد.
پسورالن (Psoralen) و نوردرمانی
پزشک شما ممکن است از ترکیبی از پسورالن (Psoralen) و نوردرمانی برای کنترل بیماری استفاده کند. پسورالن ممکن است به صورت خوراکی مصرف شود و مستقیما روی پوست استفاده شود. پس از استفاده آن روی ناحیه مورد نظر، این ناحیه مدتی در معرض نورفرابنفش قرار می گیرد.
تاثیر آب و هوا بر روی درماتیت سبورئیک
شدت بروز درماتیت سبورئیک در فصل زمستان و اوایل بهار، زمانی که هوا سرد و خشک است بیشتر می شود و ممکن است در هوای گرم و مرطوب ناپدید شود.
پدیده مینیاتوری شدن
نازکشدن موها، عقبنشینی خط رویش مو و ریختن آن در پدیده مینیاتوریشدن دیده میشود. این فرآیند که بیشتر مردان را تحت تاثیر قرار میدهد، باعث انقباض فولیکول مو میشود و رشد موها را سخت تر میکند.
فولیکول که زمانی موهای سالم تولید میکرد، شروع به ساختن موهای نازکتر با ساقهای شکننده میکند. در چنین وضعیتی موها دچار ریزش میشوند و به نظر می رسد که خط مو در حال عقب نشینی است یا موها نازکتر میشوند. دارو و جراحی از راهکارهای درمانی مشکل مینیاتوریشدن موها هستند.
تلوژن افلوویوم
این مشکل (Telogen effluvium) در نتیجه یک شوک و اتفاق ناگهانی رخ میدهد. در واقع، منظور از آن نوعی ریزش مو است که پس از تجربه استرس یا شوک شدید اتفاق میافتد. هرچند که امکان دارد، مقدار زیادی از موها در اثر تلوژن افلوویوم دچار ریزش شوند اما این مشکل موقتی است.
با از بینرفتن محرکها و آرامشدن حالوهوا، موها دوباره میرویند و این حالت درمان میشود. نگرانیها و استرسهای روحی از دلایل بروز تلوژن افلوویوم هستند.
موخوره
موخوره از بیماریهای شایع مو و پوست سر است. دو یا چند شاخهشدن نوک ساقه موها موجب شکلگیری این وضعیت میشود. وجود موخوره نمیگذارد که مو رشد طبیعی داشته باشد و به سمت ریشه حرکت میکند.
کمبود انواعی از اسیدهای آمینه باعث میشود که موخوره ایجاد شود. این کمبود منجر به ترکخوردن فولیکولهای مو و بروز چندشاخگی در نوک موها میشود.
ریزش مو سکهای
بارزترین علامت آلوپسی آره آتا (Alopecia areata) یا ریزش موی سکهای ریزش موی تکه تکه است. تکههای مو به اندازه سکه شروع به ریزش میکنند. این ریزش در موی سر دیده میشود اما امکان دارد که برای مژهها و ریش هم اتفاق بیافتد. ریزش مو میتواند ناگهانی باشد و تنها در چند روز یا در طی چند هفته ایجاد شود.
گاهی اوقات، قبل از ریزش مو خارش یا سوزش در ناحیه به وجود میآید. فولیکولهای مو از بین نمی روند و بنابراین اگر التهاب فولیکولها کاهش پیدا کند، موها دوباره رشد میکنند. افرادی که تنها چند تکه ریزش مو را تجربه میکنند، اغلب بهبودی خود به خود و کامل بدون هیچ گونه درمانی دارند.
خشکی مو
خشکی مو زمانی ایجاد میشود که موها رطوبت کافی دریافت نکنند یا نتوانند رطوبت را حفظ کنند. این باعث کاهش درخشندگیشان میشود و می تواند آنها را وز و کدر نشان دهد. خشکی مو مردان و زنان را در هر سنی تحت تاثیر قرار میدهد، اما احتمال ابتلای به آن با افزایش سن بیشتر است.
موها از سه لایه تشکیل شدهاند. اگر موهایتان سالم است، روغنهای طبیعی در لایه بیرونی به محافظت از لایههای داخلی کمک می کند. چنین محافظی میتواند نور را بازتاب و موها را براقتر نشان بدهد.
درخشندگی نشانه مهمی از سلامت مو است. هنگامی که موهای شما خشک میشود، لایه بیرونی از بین میرود و باعث میشود کدر و ناسالم به نظر برسند.